Het gevaar van tipping points
Over stroomversnellingen, de golfstroom en methaanijs
De temperatuurstijging en zeespiegelstijging voorspellen is moeilijk. Tipping points (kantelpunten) kunnen dit nog moeilijker maken. Het zijn ontwikkelingen die onomkeerbaar zijn. Door het smelten van de ijskap op Groenland ligt de oppervlakte van het ijs steeds lager, waar de lucht warmer is. Zo kan het smelten in een stroomversnelling komen en de hele ijskap smelten. Gevolg: wereldwijd 7 meter zeespiegelstijging. En een ijskap die voorlopig niet meer aangroeit.
Smeltend ijs kan het bij ons ook kouder maken. Het klimaat van West-Europa is relatief mild door de warme golfstroom die vanuit Mexico via Groenland hierheen stroomt. Maar het zoete smeltwater van Groenland heeft een andere dichtheid. Er zijn aanwijzingen dat de golfstroom daardoor zwakker wordt en ons straks niet meer kan bereiken. Dan koelt West-Europa ineens een paar graden af.
Diep in de oceanen ligt een enorme hoeveelheid methaanijs opgeslagen. Dit ontstaat onder hoge druk bij een temperatuur onder de 4 graden. Stel nu eens dat die temperatuur daar te ver stijgt, dan komt in korte tijd een massa methaan vrij. Wat voor extra opwarming zorgt waardoor nog veel meer methaan vrijkomt. Wetenschappers denken dat een van de grootste klimaatveranderingen uit de geschiedenis, 55 miljoen jaar geleden, op deze manier is ontstaan. In 20 duizend jaar steeg de temperatuur minstens 5 graden. Er groeiden palmen op de Noordpool. Hopelijk blijft zo’n tipping point ons bespaard.
